วันอังคารที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2556

82. พระไชยวัฒน์ทองคำองค์เล็ก รัชกาลที่ 5

พระไชยวัฒน์ทองคำองค์เล็ก รัชกาลที่ 5

ราชกิจจานุเบกษา  เกิดขึ้นครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ 5 พ.ศ.2427 พัฒนาต่อยอดมาจนถึงปัจจุบัน

พระไชยวัฒน์ทองคำองค์เล็ก รัชกาลที่ 5 ราชกิจจานุเบกษากรุงเทพมหานครในพระบรมหาราชวัง

1. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 4 หน้า 181 - 183 (รศ.106, พ.ศ.2430)

ข่าวพระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง)
- วันจันทร์ เดือนสิบ แรมสามค่ำ ปีกุน
- ในการฉลองพระพุทธรูปประจำพระชนพรรษา(ร.5) ในพระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬาร
- พระราชทานพระไชยวัฒนทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก และตลับทองคำ เป็นรูปตราปทุมลงยาราชาวดี สำหรับใส่พระและมีสร้อยทองคำ
พระราชทานแก่ 
1. พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าทองแถมถวัลยวงษ 1 ชุด
2. พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าวรวรรณากร 1 ชุด
3. พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ 1 ชุด
เมื่อก่อนจะพระราชทาน พระไชยวัฒน์นั้นโปรดเกล้า พระราชทานพระบรมราโชวาทแก่ผู้ที่จะได้รับพระราชทาน พระไชยวัฒน์เป็นความ 3 ข้อ ทรงมีพระดำริห์ว่าผู้ที่จะได้รับพระราชทานนี้ 
- เป็นผู้ที่มีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาอย่างมั่นคง
- เป็นผู้มีความรักใคร่ต่อบ้านเมืองและวงตระกูลของตน
- เป็นผู้มีความกตัญญูซื่อสัจจงรักภักดี ต่อใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว(ร.5)
"แล้วจะมีความเจริญศิริสวัสดี  เป็นผลสำเร็จซึ่งสุขประโยชน์ทุกเมื่อ"

เรื่องเดิมของพระไชยวัฒน์ทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็กนี้ เดิมจะทรงพระกรุณาโปรดให้พระเจ้าลูกเธอ 4 พระองค์ที่จะเสด็จไปเรียนวิชาในเมืองอังกฤษ  จึงโปรดเกล้าจะพระราชทานสิ่งสำคัญอันใดอันหนึ่งให้ทรงไลว้เป็นเครื่องรฤก บูชาในเวลาที่ต้องเสด็จไปจากประเทศสยามช้านาน  ครั้นจะโปรดเกล้า

- พระราชทานพระพุทธรูปฤาสิ่งใดที่มีอยู่แล้ว ในหอหลวงก็เป็นของโตใหญ่เป็นการลำบากที่นำไปนำมาทุกสิ่งทุกอย่าง

- จึงทรงพระราชดำริห์ที่จะทรงหล่อพระพุทธรูป ที่เรียกว่าพระไชยวัฒน์ ขนาดเทียบเท่ากับทองคำหนัก 1 เฟื่อง

- ตั้งพระราชพิธีสวดมนต์ ณ วันเสาร์ เดือนแปด ขึ้นเก้าค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428) สวดครบ 3 วันแล้ว

- ณ อังคาร เดือนแปด  ขึ้นสิบสองค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428)  เป็นวันเททองหล่อในครั้งนี้ จำนวน 50 องค์(สร้างครั้งที่ 2 ในสมัยรัชกาลที่ 5)

- โปรดเกล้าให้สร้างตลับทองคำทรง(ใ่ส่)พระชัยนี้ ด้วยทองคำลงยา  ตลับนั้นทำรูปและลวดลายคล้ายกับดวงตารูปประทุมอุณาโลม ประจำแ่ผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุาโลก  แต่ตลับนี้ที่ตรงกลางเป็นแก้วเปล่าไม่มีอุณาโลม  และมีสร้อยสรวมคอด้วย

- เมื่อทรงหล่อพระพุทธรูปไชยวัฒน์ 50 องค์ นี้  แล้วได้มีการสวดงนต์ฉลองพระไชยวัฒน์นี้ในวันจันทร์ เดือนแปด  แรมสามค่ำ  ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428)  

- วันอังคาร เดือนแปด แรมสี่ค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428)  เป็นวันที่พระเจ้าลูกเธอ ทั้ง 4 พระองค์จะเสร็จออกไปประเทศยุโรป  จึงทรงพระกรุณาโปรดกล้า
พระราชทานแก่ 
4. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้ากิติยากรวรลํกษณ์ 1 ชุด
5. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ 1 ชุด
6. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าประวิตรวัฒโนดม 1 ชุด
7. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าจิรประวัติวรเดช 1 ชุด
เป็นครั้งแรกที่ได้ โปรดเกล้าพระราชทานพระไชยวัฒน์จากจำนวนการสร้าง 50 องค์นี้

ต่อมาวันพฤหัสบดี  เดือนแปด  แรมสิบสามค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428) โปรดเกล้าให้ส่งพระไชยวัฒน์ออกไปกรุงลอนดอน
พระราชทานแด่
8. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นนเรศวรฤทธิ์ 1 ชุด
9. พระเจ้าน้องยาเธอ องค์เจ้าโสณบัณฑิตย์ 1 ชุด
วันศุกร์ เดือนแปดอุตราสาตร ขึ้นหกค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428)  
พระราชทานแด่
10. พระองค์เจ้าสายสินิทธวงธ 1 ชุด
วันศุกร์ เดือนสิบ ขึ้นสามค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428) 
พระราชทานแด่
11. สมเด็จพระเจ้าบรมวงเธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมสมเด็จพระบำราชปรปักษ 1 ชุด 
12. พระเจ้าราชวรวงเธอกรมขุนเจริญผลภูลสวัสดิ 1 ชุด
13. สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงษกรมพระภาณุพันธุวงษวรเดช 1 ชุด
14. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นอดิศรอุดมเดช 1 ชุด
15. พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นศิริธัชสังกาศ 1 ชุด
16. พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นสรรพสิทธิประสงค์ 1 ชุด
17. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทวะวงษวโรประการ 1 ชุด
18. พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นสมมตอมรพันธุ 1 ชุด
วันศุกร์ เดือนสิบ ขึ้นสิบค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428) 
พระราชทานแด่
19. พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นประจักษศิลปาคม 1 ชุด
20. พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นดำรงราชานุภาพ 1 ชุด
วันศุกร์ เดือนสิบเอ็ด ขึ้นสิบห้าค่ำ ปีระกา (รศ104, พ.ศ.2428) 
พระราชทานแด่
21. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากร 1 ชุด
22. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นภูธเรศธำรงศักดิ์ 1 ชุด
วันเสาร์ เดือนยี่ แรมสี่ค่ำ ปีรกาสัปตศก 
พระราชทานแด่
23. สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าจาตุรนตรัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์ เมื่อวันรับกรม 1 ชุด
วันพุร เดือนสี่ ขึ้นหกค่ำ ปีรกาสัปตศก 
พระราชทานแด่
24. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนนริศรานุวัติวงษ์ 1 ชุด
***ส่วนพระองค์เจ้า สวัสดิโสภณ์ ซึ่งอยู่ที่ประเทศยุโรปไม่ได้โปรดเกล้าพระราชทานออกไปเพราะ... เมื่อ พระองค์เจ้า สวัสดิโสภณ์ จะเสด็จออกไปยุโรป  โปรดเกล้าให้หล่อพระพุทธรูปทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก  มีอาการอย่างนี้เหมือนกันแต่โตกว่า พระไชยวัฒน์ที่สร้างจำนวน 50 องค์หน่อยนึ่งได้หล่อในครั้งนั้นจำนวน 4 องค์ (สร้างครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ 5)
พระราชทานแก่ 
1. พระองค์เจ้า สวัสดิโสภณ์ 1 ชุด
--- "บันดาผู้ที่ได้รับ  พระราชทานพระไชยวัฒน์ไปแล้วนี้  ถ้าไม่มีตัวลงแล้ว  ถ้ามีบุตรที่สมควรจะรักษาได้ก็จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้า  พระราชทานให้เป็นที่รฤภสืบไป  แต่ต้องนำกลับมาให้ทูนเกล้า  ถวายให้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานบรมราโชวาท และพระราชทานต่อพระหัถด้วย"

2. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 8 หน้า 235 (รศ.110, พ.ศ.2434)
 
ข่าวพระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก
- วันที่ 24 กันยายน ปีเถาะ  รัตนโกสินทร์ศก 110
- ร.5 เสด็จออกที่ศัลลักษณสฐาน ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า พระราชทานพระไชยวัฒน์ ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็กและตลับทองคำเป็นรูปตราประทุมลงยาราชาวดีและมีสร้อยทองคำ
25. แด่พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าวัฒนานุวงษ์ 1 ชุด
26. พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าไชยันตมงคล 1 ชุด

3. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 9 แผ่นที่ 26 วันที่ 25 กันยายน หน้า 199 - 201 (รศ.111, พ.ศ.2435)
การพระราชพิธีศรีสัจปานกาล  พระราชทาน พระไชยวัฒน์ องค์เล็ก  และเครื่องราชอิศริยาภรณ์  และตั้งองคมนตรี
- ในการพระราชพิธีศรีสัจปานกาล ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานพระไชยวัฒน์องค์เล็ก และเครื่องราชอิศริยาภรณ์ มหาจักรกรีบรมราชวงษ์
- วันที่ 18 กันยายน  รัตนโกสินทร์ศก 111(พ.ศ.2435) ได้จัดพระแท่นมณฑล ในพระอโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม  ตั้งพระขันหยก  และพระเต้าต่างๆ และพาดพระแสงต่างๆ เชิญพระไชยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 5  ขึ้นสถิตย์และตั้งหม้อน้ำพระพุทธมนต์ตามธรรมเนียม  นิมนต์พระราชาคณะผู้ใหญ่ผู้น้อย 38 องค์  พราหมณ์อ่านดุษดีสังเวย  สรรเสริญพระมหามณีรัตนปฏิมากร
- วันที่ 19 กันยายน พระสงฆ์สวดมนต์ 18 รูป
- หลวงราชมุนีปลัด กรมพราหมณ์พิธี เชิญพระแสง ศร พรหม มาศ ประลัยวาต อัคนีวาต อ่านโองการแล้วเชิญลงชุบในพระขันหยกและอ่างแช่งน้ำตามแบบพรหมณ์
- ขุนวิจิตร ราชสาสนกรมพระอาลักษณ์ ประกาศแช่งน้ำ
27. ทรงสรวมสร้างมีพระไชยวัฒน์ องค์เล็ก พระราชทานสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช 1 ชุด

4. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 10 หน้า 255 - 257 (รศ.112, พ.ศ.2436)
การพระราชพิธีหล่อ พระไชยวัฒน์
- ร.5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า  ให้ตั้งพระราชพิธีหล่อพระไชยวัฒน์  ที่วัดนิเวศน์ธรรมประวัติ
- เจ้าพนักงานได้จัดการพระอุโบสถพระแท่นมณฑลอย่างน้อย  ประดิษฐานพระไชยวัฒน์ประจำรัชกาลทั้ง 5 องค์ และพระเนาวโลหะองค์หนึ่ง
- หลังพระแท่นมณฑลตั้งพานรองหุ่นพระพุทธรูป(พระชัยวัฒน์องค์เล็ก) ที่จะหล่อใหม่  ริมพระแท่นมีปืนมหาฤกษ์  มหาไชย  มหาจักร์  มหาปราบยุค
- ตั้งเตียงสงฆ์ สวนภาณวาร หน้าประตูอุโบสถตรงพระแท่นมณฑล
- และตั้งกระโจมเทียนไชยหน้าเตียงสงฆ์
- ปลูกประรำที่จะหล่อพระพุทธรูป(พระชัยวัฒน์องค์เล็ก)ที่ชาลาหน้าพระอุโบสถ  มีศาลเทพารักษ์สูงเพียงตาสำหรับโหรบูชาเทพดาทั้ง 4 ทิศ
- วันที่ 19  สิงหาคม รศ.112 พ.ศ.2535 เป็นวันเริ่มการพิธี  พระสงฆ์ 10 รูปเจริญพุทธมนต์ สจิตบริต
- วันที่ 20 สิงหาคม ร.5 เวลาย่ำรุ่งครึ่ง  เสด็จประทับในพระอุโบสถวัดนิเวศน?ืธรรมประวัติ พระสงฆ์ราชาคณะผู้ใหญ่ผู้น้อย และพระพิธีธรรมรวม 30 รูป
- พระสงฆ์สวดคาถา  เจ้าพนักงานประโคมแตรสังข์ พิณพาทย์พร้อมกัน  พระสงฆ์ในวันนี้มีการผลัดกันสวดพุทธภิเษก  พระราชาคณะนั่งปรกประจำเทียนไชย
- วันที่ 21 เวลาเช้า 4 โมง พระสงฆ์รับพระราชทาฉัน เวลาค่ำเจริญพระพุทธมนต์
- วันที่ 22 พิธีเหมือนวันที่ 21
- วันที่ 23 เวลาเช้า 3 โมงครึ่ง  ร.5  ทรงเททองหล่อพระไขยเนาวโลหองค์ใหญ่ 1 องค์  พระไชเนาวโลหะองค์เล็ก 1 องค์  พระไชยวัฒน์องค์เล็กหล่อ 25 องค์ (สร้างพระชัยวัฒน์ครั้งที่ 3ในสมัย ร.5) และหล่อพระพุทธรูปประจำพระชนม์พรรษาปี 2435 จำนวน 1 องค์
- พระสงฆ์สวยไชยมงคล  เจ้าพนักงานประโคมดุริยดนตรี  และยิงปืนมหาฤกษ์ มหาไชย  มหาจักร์  มหาปราบยุคสลุด 21 นัด
- วันที่ 24 เวลาเช้า 5 โมงเศษเจ้าพนักงานและกรมการกรุงเก่าได้สมโภชพระพุทธรูปที่หล่อใหม่ตามธรรมเนียม
1. พระ ราชทาน พระไชยวัฒน์แด่ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ( ร.6) ทรงสรวมสร้อมทองคำ  มีตลับทองคำลงยาราชาวดี บรรจุพระไชยวัฒน์ 1 ชุด

5. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 11 หน้า 264 (รศ.113, พ.ศ.2437)
การฉลอง พระไชยวัฒน์
- วันที่ 14 พฤศจิกายน รศ.113 พ.ศ.2437 โปรดเกล้าให้จัดการฉลองพระไชยวัฒน์ 26 องค์  ที่หล่อพระราชวังบางปิน  ที่พระที่นั่ง อมรินทร วินิจฉัย  (สร้างพระชัยวัฒน์ครั้งที่ 4ในสมัย ร.5)
- เจ้าหน้าที่ได้เชิญพระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 5 และพระชัยวัฒน์ 26 องค์  ขึ้นประดิษฐานบนพระที่นั่งเสวตรฉัตร  ถัดออกมาตั้งพระแท่นมีเทียน 26 เล่ม  เครื่องนมัสการตามธรรมเนียม
- เวลา 4 ทุ่มเศษ พระสงฆ์ 26 รูป เจริญพระพุทธมนต์
- วันที่ 15 พฤษจิกายน ช่วงเข้ามีเลี้ยงพระสงฆ์และเจริญพุทธมนต์
พระราชทาน พระไชยวัฒน์
1. สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช 1 องค์
2. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์ละองค์
3. และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์ละองค์
- ในการนี้มีดอกไม้เพลิงทั้ง 2 เวลา
 
6. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 14 หน้า 69 (รศ.116, พ.ศ.2440)
พระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก
- วันที่ 14 เมษายน รศ.116 พ.ศ.2440
- ร.5 ประทับในเรือพระที่นั่งมหาจักรกรี  ทรงพระราชทานพระไชยวัฒน์ทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก
28. พระองค์เจ้าวุฒิไขยเฉลิมลาภ 1 ชุด
29. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าดิลกนพรัฐ 1 ชุด

7. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 15 หน้า 45 (รศ.117, พ.ศ.2441)
พระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก
- วันที่ 28 เมษายน รศ.117 พ.ศ.2441
- ร.5 เสด็จออกพระที่นั่งจักรกรีมหาประสาท  ทรงพระราชทานพระไชยวัฒน์ทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก
30. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าสุริยงประยูรพันธ์ 1 ชุด

8. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 16 หน้า 289 (รศ.118, พ.ศ.2442)
พระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก
- วันที่ 25 สิงหาคม รศ.118 พ.ศ.2442
- ร.5 เสด็จออกพระที่นั่งจักรกรีมหาปราสาท ทรงพระราชทานพระไชยวัฒน์ทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก
31. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ารังสิต ประจูร ศักดิ์ 1 ชุด

9. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 17 หน้า 44 (รศ.119, พ.ศ.2443)
พระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก
- วันที่ 29 เมษายน รศ.119 พ.ศ.2443
- ร.5 ประทับ พลับพลา สวน ดุสิต ทรงพระราชทานพระไชยวัฒน์ทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก
32. พระวรวงษ์เธอ พระองค์เจ้าปรีชา 1 ชุด

10. ราชกิจจานุเบกษ เล่ม 17 หน้า 360 (รศ.119, พ.ศ.2443)
พระราชทาน พระไชยวัฒน์ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก
- วันที่ 22 กันยายน รศ.119 พ.ศ.2443
- ร.5 เสด็จออกพระที่นั่ง อมรินทร วินิจฉัย ในการพระราชพิธีสารท ทรงพระราชทานพระไชยวัฒน์ทองคำ(กะไหล่ทอง)องค์เล็ก
33. พระวรวงษ์เธอ กรมหมื่นจรัสพรปฏิภาณ 1 ชุด
34. พระวรวงษ์เธอ พระองค์เจ้าเสรฐวงษ์ วราวัตร์ 1 ชุด

สรุป พระไชยวัฒน์ หรือ พระชัยวัฒน์
สร้างครั้งแรก พระชัยวัฒน์จำนวนการสร้าง 4 องค์
...พระราชทาน 1 องค์ มีอีกจำนวน 3 องค์ไม่ได้บันทึกไว้ในราชกิจจานุเบกษา

สร้างครั้งที่ 2  พ.ศ.2428 พระชัยวัฒน์จำนวนการสร้าง 50 องค์
...พระราชทาน พ.ศ.2428 - 2430  พระราชทาน จำนวน 24 องค์
...พระราชทาน พ.ศ.2434  พระราชทาน จำนวน 2 องค์
...พระราชทาน พ.ศ.2435  พระราชทาน จำนวน 1 องค์
รวมพระราชทานพระไชยวัฒน์เฉพาะการสร้างครั้งที่ 2 จำนวน 27 องค์  มีอีกจำนวน 23 องค์ไม่ได้บันทึกไว้ในราชกิจจานุเบกษา...

สร้างครั้งที่ 3  พ.ศ.2436 พระชัยวัฒน์จำนวนการสร้าง 25 องค์
...พระราชทาน พ.ศ.2436   จำนวน 1 องค์  มีอีกจำนวน 24 องค์ไม่ได้บันทึกไว้ในราชกิจจานุเบกษา

สร้างครั้งที่ 4  พ.ศ.2437 พระชัยวัฒน์จำนวนการสร้าง 26 องค์
...พระราชทาน พ.ศ.2437   บุคคลที่ได้รับ...ไม่ได้ระบุไว้ว่าผู้ใดได้รับพระไชยวัฒน์ 
***พระราชทาน พ.ศ.2440  พระราชทาน จำนวน 2 ชุด
***พระราชทาน พ.ศ.2441  พระราชทาน จำนวน 1 ชุด
***พระราชทาน พ.ศ.2442  พระราชทาน จำนวน 1 ชุด
***พระราชทาน พ.ศ.2443  พระราชทาน จำนวน 3 ชุด  รวมสองวาระ

รวมพระราชทานพระไชยวัฒน์เฉพาะการสร้างครั้งที่ 4 จำนวน 26 องค์  ไม่สามารถสรุปเป็นจำนวนองค์พระที่ได้พระราชทานรวมกี่องค์ในการสร้างครั้งนี้ได้

ศึกษาพิธีกรรมการสร้างพระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 6 เมื่อ 14 มกราคม พ.ศ. 2453 ลิงค์...พระราชพิธีหล่อพระไชยวัฒน์ ประจำรัชกาลที่ 6  และ   ลิงค์...สมโภชพระไชยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 6

      พระไชยวัฒน์องค์เล็กสร้างในสมัยของ ร.5 ไม่ว่าเป็นเรื่องพิธีกรรมการสร้าง  วัตถุประสงค์การสร้าง  พุทธคุณ  สุดยอดครบทุกเรื่อง  
      ผู้เขียนขอยกให้เป็น พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ที่มีพุทธานุภาพครอบจักรวาล  จัดให้เป็น "พระชัยวัฒน์อีกรุ่นหนึ่งน่าสะสม ที่เคยสร้างขึ้นในประเทศไทย"   
     ///หากใครโชคดีมีในครอบครองเก็บไว้บูชาติดตัวไว้ครับ  
     ///อย่างไปเชื่อพวกเซียนตำรา  ของดีมีน้อย  
     ///สร้างจำนวน 4 ครั้งมีทั้งหมด 105 องค์  
     ///มีพระชัยวัฒน์ที่สร้างในยุค ร.5 จำนวนหนึ่งที่ไม่ได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานเก็บไว้ในกรุ...ได้หลุดออกมาสู่ตลาด  
     ///และมีพระชัยวัฒน์ที่โปรดเกล้าพระราชทานให้กับเชื้อพระวงศ์ชั้นสูงอีกส่วนหนึ่ง
     ///ผู้เขียนมั่นใจว่ามีพระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 5 หมุนเวียนอยู่ในตลาดที่คนไม่รู้จักจำนวนหนึ่ง  
     ///หากพบนับว่าโชคดี บุญพาววาสนาส่งอย่าแท้จริง...
     ///ผู้เขียนมีพระไชยวัฒน์กะไหล่ทองสมบูรณ์เพียง 4 องค์   ส่วนอีก 2 องค์กะไหล่ทองไม่สมบูรณ์  พระชุดนี้หวงครับ...หุหุ

พระไชยวัฒน์ ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก ประจำรัชการที่ 5 ปางมารวิชัย

พระไชยวัฒน์ ทองคำ (กะไหล่ทอง) องค์เล็ก ประจำรัชการที่ 5 ปางสมาธิ

พระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 5 องค์นี้ส่วนตัวห้อยขึ้นคอประจำ

พระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 5 องค์นี้ส่วนตัวห้อยขึ้นคอประจำ รูปด้านหลัง

พระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่5
พระ ชัยวัฒน์องค์เล็ก ร.5 ปางสมาธิและปางมารวิชัย  กะไหล่ทองที่ชุบบางๆ  ทำปฏิกริยากับน้ำแล้วอากาศ อายุผ่านมาเกิน 100 ปี  ยังพอเห็นร่องรอยของกะไหล่ทองจากองค์จริง

77. พระชัยวัฒน์องค์เล็ก เนื้อนวโลหะชนิดต่างๆ

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาล เนื้อนวโลหะชนิดต่างๆ
 
เนื้อสัมฤทธิ์ ชนิดที่ 3 
พระชัยวัฒน์องค์เล็กประจำรัชกาลที่ 4เนื้อสัมฤทธิ์โชค 
โลหะธาตุที่นำมาผสมมีวรรณะสีผิวออกสีเหลือง สีคล้ายดอกจำปาแก่-อ่อน อายุผ่านมานับร้อยปีวรรณะสีผิวภายนอกกลับดำ อมน้ำตาลดำ

เนื้อนวโลหะ เนื้อสัมฤทธิ์โชค ในยุคของรัชกาลที่ 4 และสมัยรัชกาลที่ 5 นิยมนำโลหะธาตุดังกล่าวมาสร้างเป็นองค์พระชัยวัฒน์...และพระกริ่งปวเรศ... ที่พบโดนเด่นเช่น พระกริ่งปวเรศ พิมพ์สมบูรณ์พูนสุข พ.ศ.2411 เป็นต้น 

      เนื่องจากมีเพื่อนสมาชิกได้นำพระช้อชัยวัฒน์...สร้างในสมัยรัชกาลที่ 4  จำนวนองค์พระชัยวัฒน์...ทั้งช่อแบ่งออกเป็น 7 ชั้น จากชั้นล่างถึงชั้นที่ 6 มีชั้นละ 8 องค์ รวมองค์ยอดด้วย 1 องค์เท่ากับทั้งช้อมีพระชัยวัฒน์ 49 องค์   จึงได้นำมาเปิดเผยให้ได้ศึกษาเป็นวิทยาทาน 
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
ช่อ พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
รูปที่ 1 และรูปที่ 2 แสดงช่อพระชัยวัฒน์(หัวไม้ขีด) สร้างในสมัยรัชกาลที่ 4 พ.ศ.2394  มีวรรณะสีผิวออกสีเหลือง  อายุผ่านมานับร้อยหกสิบปีวรรณะสีผิวภายนอกกลับดำ(ดำสนิทแต่ไม่อมสีน้ำตาลแดง)  ดังรายละเอียดของรูปที่ 1 และรูปที่ 2
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4 พ.ศ.2394
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4 พ.ศ.2394
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4 พ.ศ.2394
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4 พ.ศ.2394
รูปที่ 3 ถึง รูปที่ 6  แสดงรูปพระชัยวัฒน์องค์ยอดที่ได้หัก  ออกมาจากช้อพระชัยวัฒน์  แสดงให้เห็นองค์พระชัยวัฒน์ฯ และร่องรอยการหักจากช้อ...
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
 
รูปที่ 7 ถึงรูปที่ 16  แสดงรอยหักที่หักจากช้อพระชัยวัฒน์... สร้างพ.ศ.2394 สังเกตุจะพบว่า  มีมวลสารโลหะธาตุหลากหลายชนิด  ที่โดดเด่นเป็นพิเศษ คือ เนื้อออกสีเหลืองทอง


ก้านพระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
ก้านพระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
รูปที่ 17 และรูปที่ 18  แสดงก้านที่เชื่อมระหว่างพระชัยวัฒน์ กับแกนต้น(แกนช้อ)  การหักก้านออกจากช้อจะหักขึ้น 1 ครั้ง  หักลง 1 ครั้ง  และหักขึ้นอีก 1 ครั้ง  ก้านที่เป็นเนื้อเดียวกันก็จะหักออกจากกัน  จากรูปจะแสดงให้เห็นสีกลับดำถูกแรงดัดในการงอขึ้นงอลง  แสดงให้เห็นวรรณะสีผิวเหลืองอร่ามมีสีผิวสวยงดงามยิ่งนัก

เพื่อความกระจ่างชัดเนื้อสีเหลืองนี้เป็นเนื้อโลหะธาตุอะไร?
---ขัดด้วยน้ำยาขัดโลหะ wenol
รูปที่ 19 ถึงรูปที่ 21
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
เมื่อขัดด้วยน้ำยาขัดโลหะ wenol แสดงให้เห็นวรรณะสีผิวของโลหะเป็นเนื้อสีเหลือง  และโลหะธาตุมีน้ำหนักเบา  ซึ่่งมีเปอร์เซนต์การผสมของเนื้อทองคำที่พบเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ซึ่งสรุปได้ว่าพระชัยวัฒน์หัวไม้ขีดช้อนี้ทั้งช้อเป็น "พระชัยวัฒน์สัมฤทธิ์ สีทองเหลือง"
พระชัยวัฒน์เนื้อสัมฤทธิ์โชค
รูปที่ 22 และรูปที่ 23
     ขัดด้วยน้ำยาขัดโลหะ wenol แสดงให้เห็นวรรณะสีผิวของโลหะเป็นเนื้อสีเหลืองอ่อน  วรรณะสีผิวกลับดำอมน้ำตาลบางๆ  ซึ่งเป็น "พระชัยวัฒน์เนื้อสัมฤทธิ์โชค"มีวรรณะคล้ายกับวรรณะสีผิวของพระกริ่งปวเรศ พิมพ์สมบูรณ์พูนสุข เนื้อสีเหลืองคล้ายสีดอกจำปา
     ระหว่างเนื้อทองเหลืองกับเนื้อนวโลหะเนื้อสัมฤทธิ์โชคจะมีสีเหลือง  แต่สีและความแข็งของโลหะรวมทั้งน้ำหนักของโลหะธาตุจะแตกต่างกัน
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
 
เนื้อสัมฤทธิ์ชนิดที่ 2 พระชัยวัฒน์เนื้อสัมฤทธิ์เดช
รูปที่ 24 เป็นพระชัยวัฒน์ หัวไม้ขีด ปี พ.ศ.2394 เนื้อออกสีน้ำตาลแดง  เมื่อขัดด้วยน้ำยาขัดโลหะ wenol วรรณะสีผิวภายในจะเป็นสีดั่งสีนาค  ที่เห็นรูปองค์พระออกสีเหลืองอมเขียวนั้นเกิดจากช่างโบราณได้นำองค์พระไปชุบ ทองคำหรือเปียกทอง   องค์นี้ก้นบรรจุกริ่งเหล็กไหลปิดด้วยแผ่นปิดประกบก้นเนื้อเงิน  และพระชัยวัฒน์ที่บรรจุกริ่งจะปิดประกบด้วยแผ่นปิดก้น เนื้อทองคำ  เนื้อเงิน และเนื้อนาค
พระชัยวัฒน์หัวไม้ขีด ประจำรัชกาลที่ 4
รูปที่ 25
พระชัยวัฒน์ ปี พ.ศ.2427 องค์ต้นแบบแม่พิมพ์ในสมัย ร.5 สร้างด้วยเนื้อนวโลหะสัมฤทธิ์เดช มีวรรณะสีผิวภายในออกสีแดงอ่อน(คล้านสีเนื้อนาค)
พระชัยวัฒน์ ประจำรัชกาลที่ 5
 
ขัดด้วยน้ำยาขัดโลหะ wenol
รูปที่ 26
พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาลที่ 4 หัวไม้ขีด องค์ซ้ายเนื้อสัมฤทธิ์เดชสีคล้ายนาค(ก้นทองคำ)  องค์ขวาเนื้อสัมฤทธิ์โชคสีเหลืองจำปา(ก้นตันประทับอักขระยันต์ มะ อุ อะ)
พระชัยวัฒน์ ประจำรัชกาลที่ 4
สรุป 
พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาลที่ 4 พิมพ์หัวไม้ขีด พ.ศ.2394 จะประกอบด้วย

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก เนื้อสัมฤทธิ์เดช  ก้นทองคำ...ก้นเงิน...ก้นนาค  บรรจุเม็ดกริ่งเหล็กไหล  พิมพ์ทรงจะได้รับการขัดตบแต่งสวยงามสง่า ทั้งรูปร่าง หน้าตาและขนาด สมส่วน

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก เนื้อสัมฤทธิ์โชค  ก้นตัน  ประทับอักขระยันต์ มะ อุ อะ

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก เนื้อสีทองเหลือง  ก้นตัน  ประทับอักขระยันต์ มะ อุ อะ

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาลที่ 5 ในวาระต่างๆ

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาลที่ 5 
     มวลสารโลหะธาตุที่เป็นสร้างด้วย เนื้อสัมฤทธิ์เดช   
     กันพระกริ่ง บ่งเป็น ก้นทองคำ...ก้นเงิน...ก้นตัน  
     บรรจุเม็ดกริ่งเหล็กไหล  
     พิมพ์ทรง ได้รับการขัดตบแต่งสวยงามสง่า ทั้งรูปร่าง หน้าตาและขนาด สมส่วน

76. พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาลที่ 4

พระชัยวัฒน์ ประจำรัชกาลที่ 4

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก ประจำรัชกาลที่ 4
พ.ศ. 2394 สร้างวาระที่ 1 

วิเคราะห์ วรรณะสีผิวขัดผิวด้วยน้ำยา wenol ขัดอยู่นานกว่าที่จะขัดผิวโลหะอายุ 161 ปี ที่ได้กลับสีให้เห็นเนื้อใน
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหลัง
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหน้า

ร่องรอยการขัดตบแต่งที่หลงเหลือจากความเร่งรีบ...
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านข้างซ้าย
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง

พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง

พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านข้างและด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง

พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง
พระชัยวัฒน์ปางสมาธิ พ.ศ.2394 ด้านหลัง ร่องรอยการเทและการตบแต่ง


พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ก้นประทับอักขระยันต์
พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ด้านข้าง ร่องรอยการเทของเบ้าแม่พิพม์ประกบ

พระชัยวัฒน์ พ.ศ.2394 ก้นเผยให้เห็นอักขระยันต์และความเก่าอายุมากกว่า 161 ปี

 เทคนิคการหล่อ
พระชัยวัฒน์องค์เล็ก
ในสมัย ร.4 หล่อ เป็นช่อๆ ละ 49 องค์
ช่อนี้ ได้มาจำนวน 47 องค์  ก่อนหน้าที่จะได้มาถูกตัดไป 2 องค์

ช่อพระชัยวัฒน์ เอื้อเฟื้อภาพ จากเพื่อนสมาชิก


ไม่ทราบแหล่งเซียนตำราเขา...ก็ต้องหาที่อ้างอิง ...ว่าเป็นพระชัยวัฒน์สมเด็จพระสังฆราชฯ(แพ)เนื้อนวโลหะแก่ทอง หุ้มก้นทองคำ ปี 2460...มั่วเข้าไป

พระชัยวัฒน์องค์เล็ก น้ำหนัก 1 เฟื่อง ก้นทองคำ บรรจุกริ่ง เลี่ยมกรอบทองคำ ประจำรัชกาลที่ 4 องค์นี้ผู้เขียนพกติดตัวประจำ

พระชัยวัฒน์ประจำรัชกาลที่ 4 ก้นบุแผ่นทองคำ

***********************************************************************

พูดได้พูดไปตามสะดวก  องค์นี้ผมเลี่ยมกรอบทองและจ่ายเงินด้วยตนเอง
และมีญาติธรรมหลายๆคนที่เป็นเพื่อนในเฟสฯเคยเห็นผมใส่
ตามสะดวกครับ  อ้างได้อ้างไป  ก็แค่คล้ายๆกัน ทำให้เข้าใจผิดกันได้
รูปถ่ายรูปนี้ผมถ่ายแต่งมากับมือ  มีการโพสต์และอ้างอิงวันที่ เวลาไว้  ก่อนจะกล่าวดูสักนินะครับว่าภาพคุณเก่ากว่าภาพผมมั๊ย
ว่าผมโพสต์ภาพต้นฉบับวันไหน เวลาใด
 เอาภาพพระผมไปเปลี่ยนสีแล้วอ้างเป็นของคุณตามสะดวกครับ  เพราะพระคล้ายๆกัน 
พูดสองประโยค  ด่าหนึ่งประโยค เลิกได้ก็ควรเลิกได้แล้วนะครับ  กรรมมีจริง
///// ให้คนที่สนใจมาชมภาพ  เปรียบเทียบว่า องค์ของคุณกับของผมคล้ายกันจริงไหม หรือว่าเป็นองค์เดียวกัน?


รูปคู่เปรียบเทียบ 1
 
    องค์ขวามือกรอบทองรูปของผม  ส่วนองค์ซ้ายมือเป็นองค์ที่กล่าวอ้าง  ให้ดูลูกศรประกอบนะครับ
 --- สังเกตุลูกศรสีฟ้า  ต่างกันชัดเจน
--- ปลายลูกศรสีแดง  ต่างกันชัดเจน

สรุปภาพรวมของขอบกันทอง คล้ายๆกัน
/// ผิวพระตำหนิไม่ต้องไปดูครับ  มาจากแม่พิมพ์เดียวกันย่อมใกล้เคียงกัน

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



รูปคู่เปรียบเทียบ 2
 

 องค์ซ้ายมือรูปที่มีกรอบทองของผม  ส่วนองค์ขวามือเป็นองค์ที่กล่าวอ้าง  ให้ดูลูกศรประกอบนะครับ
--- ลูกศรสีเขียว สังเกตุปลายลูกศร  ความโค้งและหักมุมทิ้งตัวของแผ่นทองต่างกันชัดเจน
--- ลูกศรสีแดง  องค์ของผมจะไม่มีรอยยุบ  ส่วนองค์ขวามือจะเห็นว่าแผ่นทองมีรอยยุบชัดเจน
--- อีกจุดหนึ่งที่ไม่ได้ชี้ลูกศร ให้ดูที่ปลายนิ้วเท้าขวา  ความคมชัดและลักษณะของปลายนิ้วขาขวาแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

สรุป ภาพรวมของขอบกันทอง คล้ายๆกัน ต่างกันเล็กน้อย
/// ผิวพระตำหนิไม่ต้องไปดูครับ  มาจากแม่พิมพ์เดียวกันย่อมใกล้เคียงกัน
แต่ก็สามารถดูได้เช่นนิ้วเท้าขวาขององค์พระสององค์นี้ต่างกันเห็นชัดเจน
ดังนั้น  ดูแผ่นทองง่ายกว่าครับ

ท่านใดเข้ามาชมแล้ว  ก็ใช้สติ  พิจารณาเอาเองครับ  สิบปากว่าไม่เท่าหนึ่งตาดู  เห็นเองคิดเองได้

 อย่าเอารูปผม  ไปแต่งสีใส่โลโก้แล้วมาเปรียบเทียบ  เพราะยังไงก็คือรูปเดียวกัน
 /// ตามสะดวกนะครับ  พูดอย่างไรก็พูดกันไปครับ